การทดสอบประสิทธิภาพเครื่องสูบน้ำดับเพลิง Performance Test Fire Pump

ในปัจจุบันสถานประกอบการ ร้านค้า หรืออาคารเกือบทุกแห่ง ได้มีการติดตั้งระบบดังเพลิงด้วยน้ำที่มีมาตรฐาน ทั้งนี้ก็เพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่เจ้าของว่า จะสามารถรับมือกับเหตุร้ายถ้าหากเกิดขึ้นมาได้ ระบบดับเพลิงด้วยน้ำจำเป็นที่จะต้องพร้อมในการใช้งานอยู่ตลอดเวลา ดังนั้นการทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง หรือ Performance Test Fire pump มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะจะทำให้เราได้ทราบว่า ปั๊มดับเพลิงมีความสามารถหรือสมรรถนะเพียงพอ ที่จะสามารถนำไปใช้งานสำหรับการดับเพลิงตามส่วนต่าง ๆ ของอาคารได้หรือไม่ มีประสิทธิภาพลดลงอย่างไร เมื่อเปรียบเทียบกับตอนที่ติดตั้งในครั้งแรกไปเท่าไรแล้ว

ความสำคัญของการทดสอบ

การทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง หรือ Performance Test Fire pump นั้นคือ การกระบวนการทดสอบให้รู้ถึงประสิทธิภาพการทำงานของปั๊มดับเพลิง ทำได้โดยการวัดอัตราการไหลเวียนของน้ำ และความดันสุทธิที่ได้ในขณะที่ปั๊มดับเพลิงทำงาน นำค่าที่ได้จากการทดสอบมาสร้างกราฟความสัมพันธ์ระหว่างความดันกับอัตราการไหลเวียน การทำ Performance Test Fire pump จะให้ข้อมูลที่สำคัญ ซึ่งจะสามารถตอบคำถามที่ว่า ปั้มดับเพลิงมีประสิทธิภาพอย่างไร ปั๊มดับเพลิงมีความสามารถดับเพลิงในส่วนต่าง ๆ ได้หรือไม่ และมีกฎหมายหรือมาตรฐานอะไร ที่เกี่ยวข้องกับระบบปั๊มดับเพลิงให้ต้องดำเนินการ

จากคำถามนี้การทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง ยังเป็นการดำเนินการที่มีความสอดคล้องตามหลักมาตรฐานสากล NFPA 25 และกฎหมายในประเทศที่กำหนดให้ต้องทำ ซึ่งต้องมีการทดสอบอย่างสม่ำเสมอทุกปีด้วย

การเตรียมการก่อนการทดสอบ

ก่อนที่จะทำการทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง หรือการทำ Performance Test Fire pump นั้น ควรทำการแจ้งให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หรือหน่วยงานที่ดูแลระบบปั๊มดับเพลิง และระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ได้รับทราบกันก่อน เพราะมีความจำเป็นที่จะต้องปิดระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ ทั้งนี้ถ้าอยู่ในกรณีที่มีการต่อเชื่อมสัญญาณของระบบ Fire Alarm และระบบ Fire Pump เข้าไว้ด้วยกัน

จากนั้นตรวจสอบอุปกรณ์ในระบบปั๊มดับเพลิง เพื่อให้เกิดความมั่นใจว่าระบบอยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน แล้วตรวจค่าต่าง ๆ ที่ระบุไว้ มีดังนี้

ปั๊มดับเพลิงไฟฟ้า (Electric Fire Pump)

1.แรงดันไฟฟ้า (Voltage rating)

2.กระแสไฟฟ้า (Ampere rating)

3.ความเร็วรอบ (Rated speed)

4.อัตราการไหลที่ 100 เปอร์เซ็นต์ Flowrate (Rated capacity)

5.แรงดันน้ำสูงสุดขณะไม่มีการไหล (Churn pressure)

6.แรงดันน้ำที่ 100 เปอร์เซ็นต์ Flowrate (Rated pressure)

7.แรงดันน้ำที่ 150 เปอร์เซ็นต์ Flowrate (Overload pressure)

กรณีที่เป็นปั๊มดับเพลิงเครื่องยนต์ (Engine Fire Pump)

1.ความเร็วรอบ (Rated speed)

2.อัตราการไหลที่ 100 เปอร์เซ็นต์ Flowrate (Rated capacity)

3.น้ำสูงสุดขณะไม่มีการไหล (Churn pressure)

4.แรงดันแรงดันน้ำที่ 100 เปอร์เซ็นต์ Flowrate (Rated pressure)

5.แรงดันน้ำที่ 150 เปอร์เซ็นต์ Flowrate (Overload pressure)

ตรวจดูวาล์วทั้งหมดอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ในการทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง หรือการทำ Performance Test Fire pump นั้นควรปิด Main Valve ในด้านจ่ายของปั๊มดับเพลิง เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นได้ กับระบบปั๊มดับเพลิงขณะที่ทำการทดสอบ

จัดเตรียมเครื่องมือเพื่อทดสอบ

สำหรับอุปกรณ์ที่เป็นเครื่องมือวัดสำคัญ ที่ใช้ในการทำการทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง หรือการทำ Performance Test Fire pump นั้น มีรายการดังต่อไปนี้

1.เครื่องวัดความเร็วรอบ ชนิด Tachometer หรือ StroboScope

2.เครื่องวัดอัตราการไหล (Flowmeter)

3.เกจวัดความดัน (Pressure Gauge และ Compound Gauge)

4.เครื่องวัดอุณหภูมิ และจุดเชื่อมต่อสายต่าง ๆ ภายในตู้ควบคุมการทำงาน

5.เครื่องวัด วิเคราะห์คุณภาพ และพลังงานไฟฟ้า กรณีปั๊มดับเพลิงไฟฟ้า

***ทุกเครื่องมือผ่านการทดสอบและรับรองความแม่นยำจากสถาบันที่เชื่อถือได้ (Calibration Certified)

ขั้นตอนการทดสอบ

1.ติดตั้งเครื่องมือวัดสำหรับการทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง

2.การตรวจสอบระหว่างการทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง

3.คืนสภาพเข้าสู่ภาวะปกติของระบบ

4.ตั้งค่าการทำงานของระบบ

ประเมินผลการทดสอบ

เมื่อได้ทำการทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง หรือการทำ Performance Test Fire pump เสร็จแล้ว จะนำข้อมูลที่ได้จากการทดสอบมาทำการวิเคราะห์ผลการทดสอบ โดยค่าความดันที่ได้จะต้องมีค่ามี่น้อยกว่า 95 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเทียบกับความดันที่ระบุตาม Name Plate ของ Fire Pump หรือค่าจาก Acceptance Testing

สรุปได้ว่า

กระบวนการในการทดสอบประสิทธิภาพปั๊มดับเพลิง หรือการทำ Performance Test Fire pump นับว่าเป็นกระบวนการที่สำคัญที่ผู้ดูแล และเจ้าของอาคารควรดำเนินการทุก ๆ ปีเป็นประจำสม่ำเสมอ เพราะจะทำให้ทราบว่าสภาพปั๊มดับเพลิงที่ติดตั้งอยู่นั้น มีความสามารถในการดับเพลิงมากน้อยเพียงใด หากนำมาเปรียบเทียบกับร่างกายของเราก็เหมือนกับการตรวจสุขภาพร่างกายประจำปีนั่นเอง

ดังนั้น จึงไม่ควรมองข้ามหากว่าระบบดับเพลิง ไม่สามารถทำงานได้ในยามที่ต้องการ อาจเกิดความเสียหาย ความสูญเสียทั้งทรัพย์สิน และทรัพยากรต่าง ๆ เป็นอย่างมาก.